ਤੁਮ ਪੇ ਜਾਂ ਨਿਸਾਰ ਜਿੱਨਾਹ...:: ਲੇਖਕਾ : ਮਰਿਦੁਲਾ ਗਰਗ

ਹਿੰਦੀ ਵਿਅੰਗ :
ਤੁਮ ਪੇ ਜਾਂ ਨਿਸਾਰ ਜਿੱਨਾਹ...
ਲੇਖਕਾ : ਮਰਿਦੁਲਾ ਗਰਗ : ਸੰਪਰਕ :-01129222140.
ਅਨੁਵਾਦ : ਮਹਿੰਦਰ ਬੇਦੀ ਜੈਤੋ
ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਇਕ ਨਵਾਂ ਕੌਮੀ ਤਰਾਣਾ ਮੁਲਕ ਦੀ ਫਿਜ਼ਾ ਵਿਚ ਤੈਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੁਰ ਹੈਨ—ਆਹ ਜਿੱਨਾਹ, ਵਾਹ-ਹੇ ਜਿੱਨਾਹ! ਨੇਕ ਦਿਲ ਜਿੱਨਾਹ! ਪਾਕ ਇਰਾਦਤ ਜਿੱਨਾਹ! ਤੁਮ ਪੇ ਜਾਂ ਨਿਸਾਰ ਜਿੱਨਾਹ! ਹਾਏ ਜਿੱਨਾਹ, ਵਾਹ-ਹੇ ਜਿੱਨਾਹ।
ਕੋਈ ਪੁੱਛੇ ਬਈ ਸੱਠ ਸਾਲ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਨੇ ਹਿੰਦ ਨਾਲੋਂ ਕੱਟ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਣਾਇਆਂ, ਅੱਜ ਤੀਕ ਤਾਂ ਨਾ ਕਿਸੇ ਜਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ...ਨਾ ਤਸ ਨੇ; ਯਾਨੀ ਕਿਸੇ ਮੌਜ਼ੂਦਾ ਜਾਂ ਐਕਸ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਨਹੀਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਮੁਲਕ ਦੀ ਵੰਡ ਦੀ ਤੋਹਮਤ ਜਿੱਨਾਹ ਦੇ ਸਿਰ ਮੜ੍ਹੀ ਜਾਵੇ ਕਿ ਨਾ?...ਜੀ-ਹਾਂ! ਪਰ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਵਿਚ ਗੱਲਾਂ ਉਦੋਂ ਈ ਉਡਦੀਆਂ ਨੇ ਜਦੋਂ ਮੰਤਰੀ ਉਡਾਉਂਦੇ ਨੇ।
ਆਮ ਆਦਮੀ ਤਾਂ ਜਾਣਦਾ ਈ ਸੀ ਸਾਰੇ ਮਸਲੇ ਬਾਰੇ...ਇਕ ਅਰਸੇ ਜਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਹੀ। ਸਭ ਕੁਝ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਵੇਂ ਜੋ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ? ਕੌਣ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਕਿ ਸੱਤਾ ਦੀ ਇਕ ਤਿੱਕੜੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ—ਨਹਿਰੂ, ਮਾਊਂਟਬੇਟਨ ਤੇ ਪਟੇਲ ਦੀ ਤਿੱਕੜੀ, ਤੇ ਇਕ ਸੀ ਜਿੱਨਾਹ। ਰਲਾਅ-ਮਿਲਾਅ ਕੇ ਬਣ ਗਈ ਚੌਕੜੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਨਾ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਬਣ ਗਈ ਹੁੰਦੀ, ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਕੀ ਫਰਕ ਪੈਣਾ ਸੀ...ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਹੈ, ਫਰਕ ਦੇਖਣਾ ਤੇ ਨੋਟ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ। ਖ਼ੈਰ! ਅੱਗੇ ਚੱਲੋ, ਦਰਅਸਲ, ਓਹਨੀਂ ਦਿਨੀ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਚਰਚਾ ਛਿੱੜੀ ਹੋਈ ਸੀ—ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਛਤਰ-ਛਾਇਆ ਹੇਠ ਤਿੱਕੜੀ ਨਹੀਂ, ਦੁੱਕੜੀ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ...ਨਹਿਰੂ ਤੇ ਮਾਊਂਟਬੇਟਨ ਦੀ। ਪਟੇਲ ਸੀ, ਫੁੱਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕੰਡਾ; ਜਿਵੇਂ ਜਿੱਨਾਹ। ਯਾਨੀ, ਦੋ ਫੁੱਲ, ਦੋ ਕੰਡੇ। ਕਦੀ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤੇ ਮਾਊਂਟਬੇਟਨ ਵਿਚਕਾਰ ਖੜ੍ਹੀ ਐਡਿਵਨਾ ਮਾਊਂਟਬੇਟਨ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਸੀ...'ਦੋ ਕੰਡੇ, ਇਕ ਫੁੱਲ।' ਇਸਨੂੰ ਛੱਡੋ, ਇਹ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਰੰਗੀਨ ਮਿਜਾਜ਼ੀ ਦੀ ਜਾਂ ਦਿਲਕਸ਼ ਜਵਾਨੀ ਦੀ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਗ਼ੀਚੇ ਦੇ ਮਾਲੀ ਸਨ ਗਾਂਧੀ ਤੇ ਚੌਕੜੀ ਵਿਚ ਸਨ—ਦੋ ਫੁੱਲ ਤੇ ਦੋ ਕੰਡੇ। ਮਾਲੀ ਨੇ ਨਿਰਖਿਆ-ਪਰਖਿਆ ਕਿ ਪਟੇਲ ਦੀ ਚੜ੍ਹੀ ਗੁੱਡੀ ਤਾਂ ਕੱਟੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ...ਪਰ ਜਿੱਨਾਹ ਦੀ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਣਨ ਦਿਓ ਜਿੱਨਾਹ ਨੂੰ ਅਖੰਡ-ਹਿੰਦ ਦਾ ਵਜ਼ੀਰੇ-ਆਜ਼ਮ। ਪਛਾਣਨ ਵਿਚ ਰਤਾ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰ ਗਏ ਸੀ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਕਿ ਗੱਦੀ-ਨਸ਼ੀਂ ਹੋਣ ਲਈ ਓਨੇ ਹੀ ਕਾਹਲੇ ਸਨ ਨਹਿਰੂ ਵੀ, ਜਿੰਨੇ ਜਿੱਨਾਹ।
ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ, ਸਭ ਨੇ ਮੰਨ ਲਿਆ ਏ ਕਿ ਸੱਤਾ ਦੀ ਰਾਹ ਉੱਤੇ ਵਿਛੇ ਫੁੱਲਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਕੰਡਾ ਹੈ ਜਿੱਨਾਹ। ਜਦੋਂ ਤੀਕ ਕੱਢਿਆ ਨਾ ਗਿਆ, ਸੱਤਾ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਕਾਬਜ਼ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕੇਗਾ...ਚੈਨ ਨਾਲ। ਕੱਢਣ ਦਾ ਇਕੋ ਤਰੀਕਾ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲਾ ਦੇ ਦਿਓ; ਪਰ ਇੰਜ ਕਿ ਉਹ ਸਮਝੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗਿਆ ਏ ਮੁਲਕ ਛੱਡ ਕੇ। ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖ ਰਹੀ ਜਨਤਾ ਵੀ ਇਵੇਂ ਸਮਝੇ। ਤੇ ਇੰਜ ਤਦੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ ਜਦ ਜਿੱਨਾਹ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾ ਦੇਖਦੇ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ...ਬਾਕਾਇਦਾ, ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਾਰ ਮੁਲਕ ਦਾ ਸਦਰ ਬਣ ਕੇ। ਇੰਜ ਬਣਿਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਬਾਕਾਇਦਾ।...ਤੇ ਜਿੱਨਾਹ ਬਣੇ ਕਾਇਦੇ-ਆਜ਼ਮ।
ਪਾਕ ਬਣਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਾਅਦ ਆਵਾਮ ਨੇ ਸੁਣਿਆ ਕਿ ਪਾਕ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਸੀ ਜਿੱਨ, ਜਿੱਨਾਹ। ਜੇ ਜਿੱਨਾਹ ਨੇ ਉਦੋਂ ਦੱਸਿਆ ਹੁੰਦਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਪੱਕੇ ਇਰਾਦੇ ਵਾਲੇ ਖ਼ੁਫੀਆ ਨੇ ਪਤਾ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਏਨੀ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ, ਚੋਰੀ ਛਿੱਪੇ, ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨਾ ਆਈ ਹੁੰਦੀ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਟਲੀ ਰਹਿੰਦੀ। ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਦਾ ਕਾਰਣ ਸਿਰਫ ਏਨਾ ਕੁ ਸੀ ਨਾ, ਕਿ ਮਾਊਂਟਬੇਟਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਾਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਵੱਝੇ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਾਇਸਰਾਏ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹੋਏਗਾ, ਜੇ ਹਿੰਦ ਆਜ਼ਾਦ ਹੁੰਦਾ ਈ ਤਾਂਹੀਤਾਂ ਰਚ ਸਕਦੇ ਸੀ ਯਕਦਮ ਨਵਾਂ ਇਤਿਹਾਸ...ਕਿ ਗ਼ੁਲਾਮ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਏ ਮੁਲਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ, ਇਕ ਗ਼ੈਰਮੁਲਕੀ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਦਰ ਚੁਣ ਲਿਆ ਏ-ਜੀ। ਗਿਨੀਜ਼ ਰਿਕਾਰਡ ਬੁੱਕ ਵਿਚ ਆਉਣ ਲਈ ਬੰਦਾ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ? ਸੋ, ਤੁਰਤ-ਫੁਰਤ ਕੀਤਾ ਹਿੰਦ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਮੰਜ਼ੂਰ ਤੇ ਹੋ ਗਿਆ ਚੌਕੜੀ ਦਾ ਕਲਿਆਣ। ਇਕ ਬਣਿਆ ਸਦਰ, ਇਕ ਵਜੀਰੇ-ਆਜ਼ਮ, ਇਕ ਵਜੀਰ ਤੇ ਇਕ ਕਾਇਦੇ-ਆਜ਼ਮ। ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜਿੱਨਾਹ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਕੂਚ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਏਨੇ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੂਚ ਤੇ ਕਤਲ ਦੀ ਨੌਬਤ ਨਾ ਆਉਂਦੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਪਿੱਛੋਂ ਹਿੰਦ ਆਜ਼ਾਦ ਹੁੰਦਾ। ਲਕੋਈ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਗੱਲ ਜਿੱਨਾਹ ਨੇ ਤਾਂ ਕੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਰਦਿਲ ਅਜ਼ੀਜ ਜਿੱਨਾਹ? ਨਾ ਆਖੇ ਜਾਂਦੇ ਕਾਤਿਲੇ-ਆਜ਼ਮ ਜਿੱਨਾਹ? ਹਾਏ ਜਿੱਨਾਹ, ਵਾਹ-ਹੇ ਜਿੱਨਾਹ?
ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਪਿੱਛੋਂ ਕੁਛ ਸਮੇਂ ਲਈ ਜਿੱਨਾਹ ਅਣਵੰਡੇ-ਹਿੰਦ ਦੇ ਵਜੀਰੇ-ਆਜ਼ਮ ਬਣੇ ਰਹਿੰਦੇ, ਫੇਰ ਵਾਗਡੋਰ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਆ ਜਾਂਦੀ। ਪਰ ਜੇ ਸੱਤਾ ਹੱਥ ਵਿਚ ਆਉਣ ਪਿੱਛੋਂ ਹੋਣੀ ਨੂੰ ਘਚਾਲੀ ਦੇ ਕੇ ਜਿੱਨਾਹ ਜਾਨ-ਲੇਵਾ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਅੰਗੂਠਾ ਵਿਖਾਅ ਦੇਂਦੇ ਤੇ ਬਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਵਜੀਰੇ-ਆਜ਼ਮ 1964 ਤੀਕ?...ਫੇਰ ਕੀ ਬਣਦਾ ਬਾਕੀ ਦੀ ਚੌਕੜੀ ਦਾ? ਐਨਾ ਵੱਡਾ ਖਤਰਾ ਮੁੱਲ ਲੈਣ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਨਹੀਂ ਸੀ...ਸੋ ਜੋ ਹੋਣਾ ਸੀ, ਉਹੀ ਹੋਇਆ।
ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਤਮਾਸ਼ਬੀਨ ਕਿਸਮ ਦੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੰਨ ਲਓ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਮੁਲਕ ਦੀ ਵੰਡ, ਕੀ ਫੇਰ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹਿੰਦ ਵਿਚ ਮਾਰ-ਕਾਟ ਓਵੇਂ ਹੀ, ਜਿਵੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਤੇ ਫੇਰ ਅਨੇਕਾਂ ਵਾਰੀ ਫੇਰ ਹੋਈ? ਲੱਗਦਾ ਤਾਂ ਇਹੋ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਜਾਨ ਦਾ ਖੌਅ ਉਹੀ ਮਸਲਾ ਹੈ, ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ ਕਤਲੇਆਮ ਵੰਡ ਪਿੱਛੋਂ, ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ? ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਕੂਚ ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਬਾਸ਼ਿੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਤੇ ਕਿਉਂ ਛੱਡਣੇ ਪਏ ਆਪਣੇ ਘਰ-ਬਾਰ—ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਕਾਇਦੇ-ਆਜ਼ਮ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ, ਕਿਸੇ ਕੌਮ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਨਹੀਂ?
ਇਸ ਬੁਝਾਰਤ ਦਾ ਹੱਲ ਨਾ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਕੱਢਿਆ, ਨਾ ਜਿੱਨਾਹ ਨੇ...ਪਰ ਕੱਢਣ ਲਗੇ ਨੇ ਜਸਵੰਤ ਭਾਈ, ਤਦੇ ਤਾਂ ਜਿੱਨਾਹ ਦੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਉਦਾਰਤਾ ਬਾਰੇ ਓਦੋਂ ਤੀਕ ਨਹੀਂ ਬੋਲੇ, ਜਦੋਂ ਤੀਕ ਖ਼ੁਦ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ—ਰੁਕ ਨਾ ਜਾਏ ਕਿਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਰਥ, ਜਿਸ ਦੇ ਬਲ ਤੇ ਖਾਂਦੇ ਸੀ ਮੰਡੇ, ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਰਹਿ ਗਏ ਲਿਖਾਰੀ ਤਾਂ ਲਿਖਣਾ-ਕਹਿਣਾ ਪਿਆ ਕੁਛ ਐਸਾ ਕਿ ਕਿਤਾਬ ਵਿਕੇ। ਪਰ ਬੜੀ ਦੇਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਦਿਲਬਰ ਜਾਨੀ, ਕੀ ਕਰੀਏ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਸੀ ਕੜ੍ਹੀ ਦਾ? ਸਾਡੇ ਲਈ ਅਸਲ ਮੁੱਦਾ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਵੰਡ ਕਰਵਾਈ ਕਿਸ ਨੇਤਾ ਨੇ ਸੀ, ਸਾਡੇ ਲਈ ਹਰ ਨੇਤਾ ਬਸ ਨੇਤਾ ਸੀ, ਨੇਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਵਹਿਸ਼ੀ ਬਣ ਕੇ ਕਤਲ ਕੀਤੇ ਕਿਉਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੇ, ਉਹ ਮਸਲਾ ਸਾਡੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀਆਂ ਲਈ ਨਸਾਂ ਨੂੰ ਤਿੜਕਾਅ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਜੋ ਹੋਇਆ ਇਕ ਵਾਰੀ...ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਵਾਰੀ-ਵਾਰੀ? ਜਵਾਬ ਨਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਹੁੰਦਾ ਰਹੇਗਾ ਵਾਰੋ-ਵਾਰੀ।
ਬਸ ਏਨੀ ਕੁ ਗੱਲ ਅਸੀਂ ਸਮਝੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਉਂ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ...ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰੋ ਗੋਲੀ, ਓਥੇ ਤਾਂ ਸਨਸਨੀ ਫੈਲ ਜਾਏਗੀ ਨਾ ਕੁਛ, ਜਿੱਥੇ ਛਪੀ ਹੈ ਕਿਤਾਬ। ਆਪਣੇ ਲੋਕ ਏਨਾਂ ਕੁ ਹੱਥ ਤਾਂ ਵੰਡਾਉਣਗੇ ਹੀ ਕਿ ਬੈਨ (ਰੋਕ) ਲਾ ਦੇਣਗੇ ਕਿਤਾਬ ਉੱਪਰ। ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਲਚਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਹੜੇ ਹੈਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਦੋ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਬਾਅਦ ਪੈਦਾ ਹੋਏ, ਤੇ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸੱਚ ਨੂੰ—ਪਰ ਬਿਨਾਂ ਚਟਖ਼ਾਰਾ ਲਿਆਂ ਜਾਂ ਸਨਸਨੀ ਦੇ ਨਹੀਂ। ਮੰਨ ਗਏ ਜਸ ਤੈਨੂੰ ਕਿ ਕੜ੍ਹੀ ਬਾਸੀ ਭਾਵੇਂ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਤੜਕਾ-ਫੜਕਾ ਚੰਗਾ ਲਾਇਆ ਈ, ਬੇਹਦ ਚਟਖ਼ਾਰੇਦਾਰ। ਅਰਸੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਤੈਂ...

ਹਾਏ!
ਉਨਹੇਂ ਰੁਸਵਾਈ ਸੇ ਕਿਆ ਉਬਾਰਾ,
ਬਣ ਗਏ ਤੁਮ ਦੁਨੀਆਂ ਮੇਂ ਨੂਰ!

ਜਿਹੜਾ ਵਿਕ ਜਾਏ ਉਹੀ ਜਿੱਨਾਹ...ਹਾਏ ਜਿੱਨਾਹ, ਵਾਹ-ਹੇ ਜਿੱਨਾਹ।
      ੦੦੦ ੦੦੦ ੦੦੦
    ਬੇਦੀ ਡੈਂਟਲ ਹੈਲਥ ਸੈਂਟਰ, ਬਾਜਾ ਰੋਡ, ਜੈਤੋ-151202. ( ਪੰਜਾਬ )
    ਮੋਬਾਇਲ ਨੰ : 94177-30600.